آلرژی فصلی چیست؟ | علائم، علل و درمان آلرژی (حساسیت) فصلی

آلرژی فصلی

آلرژی (رینیت آلرژیک) که در یک فصل خاص اتفاق می‌افتد، بیشتر به‌عنوان تب یونجه (hay fever) شناخته می‌شود. آکادمی آلرژی، آسم و ایمونولوژی آمریکا گزارش می‌دهد که حدود 8 درصد از آمریکایی‌ها آن را تجربه می‌کنند.

تب یونجه یا آلرژی زمانی اتفاق می‌افتد که سیستم ایمنی بدن شما بیش از حد به ماده‌ای حساسیت‌زا یا آلرژن در فضای باز، مانند گرده گل واکنش نشان دهد. آلرژن چیزی است که باعث واکنش آلرژیک می‌شود. شایع‌ترین آلرژن، گرده‌های گیاهانی است که با باد گرده‌افشانی می‌کنند، مانند درختان، چمن‌ها و علف‌های هرز است. گرده‌های گیاهانی که توسط حشرات گرده‌افشانی می‌کنند، بسیار سنگین است و نمی‌تواند برای مدت طولانی در هوا باقی بماند و احتمال این‌که واکنش آلرژیک ایجاد کند کمتر است.

اسم تب یونجه از فصل برداشت یونجه می‌آید. از نظر تاریخی، این فعالیت در ماه‌های تابستان انجام می‌گرفت و تقریباً در همان زمان بسیاری از افراد علائم را تجربه می‌کردند.

آلرژی‌های فصلی در زمستان کمتر مشاهده می‌شوند، اما ممکن است رینیت آلرژیک در تمام طول سال وجود داشته باشد. گیاهان مختلف در زمان‌های مختلف سال گرده‌های خود را پخش می‌کنند. بسته به عوامل محرک آلرژی و محل زندگی شما، ممکن است در بیش از یک فصل تب یونجه داشته باشید. همچنین ممکن است به مواد حساسیت‌زا در محیط داخلی، مانند کپک یا شوره حیوان خانگی واکنش نشان دهید.

علائم آلرژی فصلی

علائم آلرژی فصلی شامل طیفی از علائم ملایم تا شدید است. شایع‌ترین آن‌ها عبارتند از:

• عطسه
• آبریزش بینی یا گرفتگی بینی
• آبریزش و خارش چشم
• خارش سینوس‌ها، گلو یا مجاری گوش
• گرفتگی گوش
• ترشح پشت بینی

علائم با شیوع کمتر عبارتند از:

• سردرد
• تنگی نفس
• خس‌خس سینه
• سرفه کردن

بسیاری از افراد مبتلا به تب یونجه آسم نیز دارند. اگر هم تب یونجه دارید و هم آسم، عوامل حساسیت‌زای فصلی شما ممکن است حمله آسم را تحریک کنند.

علل آلرژی فصلی

تب یونجه زمانی اتفاق می‌افتد که سیستم ایمنی بدن شما ماده‌ای منتقل شده در هوا را که معمولاً بی‌خطر است، خطرناک شناسایی کند. بدن با آزاد کردن هیستامین‌ها و سایر مواد شیمیایی در جریان خون به آن ماده یا آلرژن پاسخ می‌دهد. این مواد شیمیایی علائم واکنش آلرژیک را ایجاد می‌کنند.

عوامل شایع تب یونجه از فصلی به فصل دیگر متفاوت است.

بهار

درختان بیشتر مسئول آلرژی‌های فصلی بهار هستند. درخت توس یکی از علل شایع در عرض‌های جغرافیایی شمالی است، جایی که بسیاری از افراد مبتلا به تب یونجه به گرده آن واکنش نشان می‌دهند. از دیگر درختان آلرژی‌زا می‌توان به سرو، توسکا، شاه بلوط هندی، بید و صنوبر اشاره کرد.

تابستان

تب یونجه نام خود را از فصل برداشت یونجه گرفته است که به‌طور سنتی در ماه‌های تابستان است، اما مقصر واقعی آلرژی‌های فصلی تابستان چمن‌ها، مانند چمن لولیوم و چمن لوئیچه، و همچنین علف‌های هرز خاصی هستند. طبق اعلام بنیاد آسم و آلرژی آمریکا، چمن‌ها شایع‌ترین عامل محرک در مبتلایان به تب یونجه هستند.

پاییز

پاییز فصل رگ‌وید است. نام جنس گیاه رگ‌وید Ambrosia است و بیش از 40 گونه در سراسر جهان را شامل می‌شود. بیشتر آن‌ها در مناطق معتدل آمریکای شمالی و جنوبی رشد می‌کنند و گیاهان مهاجمی هستند که کنترل آن‌ها دشوار است. گرده آن‌ها ماده حساسیت‌زای بسیار شایعی است و علائم آلرژی گرده گل (رگ‌وید) می‌تواند بسیار شدید باشد.

گیاهان دیگری که گرده خود را در پاییز رها می‌کنند شامل گزنه، درمنه، ترشک، سلمه تره و بارهنگ است.

زمستان

تا زمستان، بیشتر مواد حساسیت‌زا در فضای باز خاموش هستند. در نتیجه، هوای سرد علائم بسیاری از افراد مبتلا به تب یونجه را تسکین می‌دهد، اما این به این معنی نیز هست که افراد بیشتری وقت خود را در خانه می‌گذرانند. اگر مستعد ابتلا به آلرژی‌های فصلی هستید، ممکن است به آلرژن‌های داخلی مانند کپک، شوره حیوان خانگی، کنه‌های گرد و غبار یا سوسک نیز واکنش نشان دهید.

حذف آلرژن‌های داخلی از محیط اغلب راحت‌تر از گرده‌های بیرون است. در اینجا چند نکته برای پاک کردن خانه از آلرژن‌های شایع وجود دارد:

• ملافه‌های خود را حداقل هفته‌ای یک‌بار در آب بسیار گرم بشویید.
• ملافه و بالش‌های خود را با روکش‌های ضدحساسیت بپوشانید.
• از شر فرش‌ها و مبلمان‌های روکش‌کشیده‌شده خلاص شوید.
• اسباب‌بازی‌ها را از اتاق خواب کودکان خود خارج کنید.
• نشتی آب را برطرف کرده و آبی را که می‌تواند به رشد کپک و آفات کمک کند، پاک کنید.
• سطوح کپک‌زده و هرمکانی که ممکن است کپک بزند را تمیز کنید، ازجمله رطوبت‌سازها، کولرهای آبی، سیستم‌های تهویه هوا و یخچال.
• از رطوبت‌گیر برای کاهش رطوبت اضافی استفاده کنید.

تشخیص آلرژی های فصلی

تشخیص تب یونجه معمولاً از سایر آلرژی‌ها آسان‌تر است. اگر علائم آلرژیکی دارید که فقط در بعضی از زمان‌های سال رخ می‌دهد، نشانه این است که شما دچار رینیت آلرژیک فصلی هستید. پزشک همچنین ممکن است گوش‌ها، بینی و گلو را برای تشخیص معاینه کند.

آزمایش آلرژی معمولاً لازم نیست. درمان شما برای رینیت آلرژیک، صرف‌نظر از نوع آلرژنی که به آن واکنش نشان می‌دهید، یکسان خواهد بود.

درمان آلرژی‌های فصلی

بهترین درمان برای تب یونجه و رینیت آلرژیک در طول سال اجتناب از آلرژن‌هایی است که علائم شما را ایجاد می‌کند. برای درمان علائم تب یونجه داروهایی نیز در دسترس هستند. برخی از افراد نیز درمان‌های جایگزین را امتحان می‌کنند.

اجتناب

اقداماتی برای اجتناب از مواد حساسیت‌زای فصلی انجام دهید. به‎‌عنوان مثال، برای خنک کردن خانه خود در تابستان، به‌جای پنکه‌های سقفی از سیستم تهویه هوا با فیلتر HEPA استفاده کنید. شبکه آب و هوای محل خود را از نظر پیش‌بینی گرده‌های گل بررسی کنید و سعی کنید وقتی تعداد گرده زیاد است در خانه بمانید. در مواقعی از سال که تب یونجه شما فعال است:

• پنجره‌های خانه خود را بسته نگه دارید
• زمان بودن در فضای باز را محدود کنید
• استفاده از ماسک گرد و غبار را هنگام بیرون بودن، به‌ویژه در روزهای بادی، در نظر بگیرید

همچنین پرهیز از دود سیگار، که می‌تواند علائم تب یونجه را تشدید کند، بسیار مهم است.

دارو

وقتی نمی‌توانید از آلرژن‌ها اجتناب کنید، درمان‌های دیگری در دسترس هستند، ازجمله:

• داروهای ضداحتقان و آنتی‌هیستامین بدون نسخه، مانند ستریزین (Zyrtec) و داروهای ترکیبی حاوی استامینوفن، دیفن‌هیدرامین و فنیل‌افرین
• داروهای تجویزی، مانند اسپری‌های استروئیدی بینی

پزشک ممکن است در موارد شدید، تزریق‌های آلرژی را توصیه کند که نوعی ایمنی‌درمانی است که می‌تواند به حساسیت‌زدایی سیستم ایمنی بدن شما در برابر مواد حساسیت‌زا کمک کند.
برخی از داروهای آلرژی ممکن است عوارض جانبی ناخواسته‌ای مانند خواب‌آلودگی، گیجی و منگی داشته باشند.

درمان‌های جایگزین

مطالعات کمی درمورد درمان‌های جایگزین تب یونجه انجام شده است. برخی از افراد معتقدند كه درمان‌های جایگزین زیر می‌توانند موجب تسكین علائم شوند:

• کوئرستین، فلاونوئیدی که به میوه‌ها و سبزیجات رنگ می‌بخشد
• لاکتوباسیلوس اسیدوفیلوس، باکتری‌های خوب موجود در ماست
• اسپیرولینا، نوعی جلبک سبز-آبی
• ویتامین C که دارای برخی از خواص آنتی‌هیستامین است

برای فهمیدن موثر بودن یا نبودن این روش‌های درمانی جایگزین، تحقیقات بیشتری لازم است.

چکیده

علائم آلرژی فصلی ممکن است ناخوشایند باشد. اگر مشکوک به آلرژی فصلی هستید، با پزشک خود صحبت کنید. پزشک می‌تواند به تشخیص علت علائم شما کمک کرده و برنامه درمانی را تجویز کند. او احتمالاً شما را تشویق می‌کند که برای پیشگیری از عوامل محرک آلرژی خود اقداماتی انجام دهید. همچنین ممکن است داروهای بدون نسخه یا تجویزی را توصیه کند.