باروتروما گوش چیست؟ | علائم و درمان باروتروما گوش
باروتروما گوش
باروتروما گوش (ear barotrauma) وضعیتی است که به دلیل تغییر فشار باعث ناراحتی گوش میشود.
در هر گوش لولهای وجود دارد که وسط گوش شما را به حلق و بینیتان متصل میکند. همچنین به تعدیل فشار گوش کمک میکند که به آن شیپور استاش (eustachian tube) میگویند. هنگام انسداد این لوله، شما ممکن است باروتروما گوش را تجربه کنید.
باروترومای گاهوبیگاه، بهویژه در محیطهایی که ارتفاع تغییر میکند، شایع است. این بیماری در برخی از افراد آسیبی نمیرساند، اما موارد مکرر ممکن است عوارض بیشتری ایجاد کنند. تشخیص تفاوتهای بین موارد حاد ( گاهوبیگاه) و مزمن (عودکننده) بسیار اهمیت دارد، به این دلیل که بدانید باید چه زمانی به دنبال درمان باشید.
علائم باروتروما گوش
اگر شما باروتروما گوش دارید، ممکن است فشار دردناکی داخل گوش احساس کنید. علائم شایع، که زودتر یا در موارد ملایم تا متوسط اتفاق میافتد، عبارتاند از:
- گیجی
- درد عمومی گوش
- کمشنوایی خفیف یا بهسختی شنیدن
- گرفتگی یا احساس پُری در گوش
اگر این بیماری بدون درمان آنقدر پیشرفت کند یا بهطور استثنایی شدید باشد، علائم ممکن است تشدید شوند. علائم اضافی که ممکن است در این موارد رخ دهد شامل:
- گوش درد
- احساس فشار در گوش، مثل اینکه زیر آب باشید
- خونریزی بینی
- کمشنوایی متوسط تا شدید یا بهسختی شنیدن
- آسیب پرده گوش
پس از درمان، تقریبا همه علائم از بین میروند. کمشنوایی ناشی از باروتروما گوش تقریبا همیشه موقتی و برگشتپذیر است.
علل باروتروما گوش
انسداد شیپور استاش یکی از علل باروتروما گوش است. وظیفه شیپور استاش، کمک به بازگرداندن تعادل هنگام تغییر فشار است. برای مثال، خمیازه کشیدن بهطور معمول شیپور استاش را باز میکند. هنگامی که آن مسدود میشود، علائم ایجاد میشود زیرا میزان فشار هوا در گوش میانی متفاوت با خارج پرده گوش است.
تغییر ارتفاع شایعترین علت این بیماری است. یکی از مکانهایی که بسیاری از افراد باروتروما را تجربه میکنند، هنگام برخاستن و فرود آمدن هواپیما است. گاهیاوقات به این بیماری گوش هواپیما (airplane ear) میگویند.
موقعیتهای دیگری که ممکن است باعث باروتروما شوند شامل:
- غواصی
- پیادهروی در کوه
- رانندگی در کوهستان
باروتروما گوش ناشی از غواصی
غواصی یکی از علل شایع باروتروما گوش است. وقتی غواصی میکنید، فشار هوای زیر آب نسبت به خشکی خیلی بیشتر است. اغلب بیشترین خطر آسیب به گوش برای غواصان در 4 متر اول غواصی است. علائم بهطور معمول بلافاصله یا بهزودی پس از غواصی ایجاد میشوند.
باروتروما گوش میانی بهویژه در غواصان شایع است، زیرا فشار در زیر آب بهشدت تغییر میکند.
برای پیشگیری از باروتروما گوش، هنگام غواصی بهآرامی پایین بروید.
عوامل خطرزا
وجود هر مشکلی که باعث انسداد شیپور استاش میشود، شما را در معرض خطر باروتروما قرار میدهد. در افرادی که حساسیت، سرماخوردگی یا عفونت فعال دارند، احتمال ابتلا به باروتروما گوش بیشتر است.
نوزادان و خردسالان نیز در معرض خطر ابتلا به این بیماری هستند. شیپور استاش کودک، نسبت به بزرگسال کوچکتر است و موقعیت آن متفاوت است و ممکن است راحتتر مسدود شود. هنگامی که نوزادان و کودکان نوپا حین برخاستن یا فرود آمدن هواپیما گریه میکنند، اغلب به این دلیل است که آنها اثر باروتروما گوش را احساس میکنند.
تشخیص باروتروما گوش
باروتروما گوش ممکن است بهخودیخود از بین برود، اما درصورت بروز علائمی مانند درد یا خونریزی زیاد از گوش، باید با پزشک تماس بگیرید. به دلیل احتمال عفونت گوش ممکن است نیاز به معاینه پزشکی باشد.
بسیاری از اوقات باروتروما گوش با معاینه بالینی قابل تشخیص است. نگاهی دقیق به داخل گوش با اتوسکوپ اغلب تغییرات پرده گوش را آشکار میسازد. به دلیل تغییر فشار، پرده گوش ممکن است از جایی که بهطور معمول قرار میگیرد، اندکی به سمت خارج یا داخل کشیده شود. پزشک شما همچنین ممکن است هوا را با فشار (دمیدن) به داخل گوش بفرستد که ببیند آیا تجمع مایعات یا خون پشت پرده گوش وجود دارد یا خیر. اگر هیچ یافته قابلتوجهی در معاینه بالینی وجود نداشته باشد، اغلب وضعیتی که گزارش میکنید و علائمی که شما را دربرگرفته، نشانههایی برای تشخیص صحیح است.
درمان باروتروما گوش
بیشتر موارد باروتروما گوش بهطور معمول بدون مداخله پزشکی بهبود مییابند. برخی اقدامات خود مراقبتی وجود دارند که میتوانید برای تسکین فوری انجام دهید. شما میتوانید به کاهش اثرات فشار هوا بر گوشهای خود کمک کنید، با:
- خمیازه کشیدن
- آدامس جویدن
- تمرینات تنفسی
- مصرف داروهای آنتیهیستامین و ضداحتقان
در موارد شدید، پزشک شما ممکن است برای کمک به موارد عفونت یا التهاب، داروی آنتیبیوتیک یا استرویید تجویز کند.
در برخی موارد، باروتروما منجر به پارگی پرده گوش میشود. بهبود پارگی پرده گوش ممکن است دو ماه طول بکشد. علائمی که به خودمراقبتی پاسخ نمیدهند ممکن است نیاز به جراحی داشته باشند تا از آسیب دائمی پرده گوش جلوگیری شود.
عمل جراحی
در موارد شدید یا مزمن باروتروما، جراحی ممکن است بهترین گزینه برای درمان باشد. در موارد مزمن باروتروما، لولههای گوش ممکن است کمک کنند. این لولههای کوچک میان پرده گوش قرار میگیرند تا هوای وسط گوش را به جریان بیاندازند.
لولههای گوش با نامهای لولههای تمپانوستومی (tympanostomy tubes) یا گرومت (grommet) نیز شناخته میشوند، که بیشتر در کودکان استفاده میشوند و میتوانند به پیشگیری از عفونتهای ناشی از باروتروما کمککنند. این لولهها همچنین در افرادی که دچار باروترومای مزمن هستند و بهطور مرتب ارتفاع خود را تغییر میدهند، مانند کسانی که باید پرواز کنند یا مسافرت بروند، اغلب مورد استفاده قرار میگیرند. لولهگوش بهطور معمول 6 تا 12 ماه در جای خود باقی میماند.
گزینه دوم جراحی شامل ایجاد شکافی کوچک در پرده گوش است که بهتر بتواند فشار را متعادل کند. این کار همچنین میتواند مایعات موجود در گوش میانی را از بین ببرد. این شکاف بهسرعت بهبود مییابد و ممکن است راهحل دائمی نباشد.
باروتروما گوش در نوزادان
نوزادان و خردسالان بسیار درمعرض ابتلا به باروتروما گوش هستند. به دلیل اینکه لولههای استاش آنها کوچکتر و افقیتر است، بنابراین برای متعادل کردن فشار هوا بیشتر تلاش میکنند.
اگر نوزاد شما هنگام تغییر ارتفاع، علائم ناراحتی، پریشانی، بیقراری یا درد را نشان میدهد، احتمالا دچار باروتروما گوش شده است.
برای کمک به جلوگیری از باروتروما در نوزادان، هنگام تغییر ارتفاع میتوانید به آنها غذا یا نوشیدنی بدهید. برای کودکان مبتلا به ناراحتی گوش، پزشک شما ممکن است قطره گوش برای کمک به تسکین درد تجویز کند.
عوارض بالقوه
باروتروما معمولا موقتی است. با این حال، عوارض ممکن است در برخی افراد، بهویژه در موارد مزمن ایجاد شود. در صورت عدم درمان، این موارد ممکن است ایجاد شود:
- عفونتهای گوش
- پارگی پرده گوش
- کم شنوایی
- درد مکرر
- گیجی مزمن و احساس عدم تعادل (سرگیجه)
- خونریزی از گوش و بینی
در صورت داشتن گوش درد یا کم شنوایی باید با پزشک خود تماس بگیرید. علائم پایدار و مکرر میتوانند علامت باروترومای شدید یا مزمن باشند. پزشک شما را درمان خواهد کرد و برای پیشگیری از هرگونه عوارضی نکاتی را به شما یادآوری میکند.
بهبود
طیفی از شدتها و انواع خاصی از باروتروما وجود دارد که در چگونگی بهبود فرد و شکلگیری این روند تاثیر میگذارد. بیشتر کسانی که دچار باروتروما گوش میشوند، بهبود کامل و بدون کم شنوایی دائمی خواهند داشت.
هنگام بهبودی، بیماران باید از تغییرات فشار زیاد (مانند افرادی که حین غواصی یا پرواز با هواپیما تجربه میکنند) اجتناب کنند. بسیاری از موارد باروتروما گوش خودبهخود و بدون هیچ درمانی برطرف میشوند.
اگر باروتروما ناشی از حساسیت یا عفونتهای تنفسی باشد، اغلب وقتی علت اصلی برطرف شود، رفع میشود. موارد ملایم رو به متوسط، بهطور میانگین تا دو هفته برای بهبود کامل، زمان میبرند. موارد شدید ممکن است 6 تا 12 ماه طول بکشد تا بهبود کامل پس از جراحی حاصل شود.
وقتی باروتروما منجر به عفونت میشود یا اگر درد شدید باشد و علائم آن برطرف نمیشود یا در حال بدتر شدن است، شما باید برای ملاقات با پزشک خود وقت بگیرید.
پیشگیری از باروتروما گوش
شما میتوانید با مصرف داروهای آنتیهیستامین یا ضداحتقان قبل از غواصی یا پرواز با هواپیما خطر ابتلا به باروتروما گوش را کاهش دهید.
قبل از مصرف داروهای جدید باید همیشه با پزشک خود مشورت کنید و از عوارض جانبی احتمالی آن آگاه باشید.
اقدامات دیگری که میتوانید برای پیشگیری یا کاهش باروتروما گوش انجام دهید، عبارتاند از:
- هنگام غواصی، بهآرامی پایین بروید
- در صورت احساس علائم باروتروما، بلع، خمیازه و جویدن میتوانند علائم را تسکین دهند
- هنگام صعود به ارتفاع، از طریق بینی بازدم کنید
- هنگام غواصی یا پرواز، از قالب محافظ گوش استفاده نکنید