عفونت گوش میانی چیست؟
عفونت گوش میانی که به آن اتیت مدیا (otitis media) نیز گفته می‌شود، هنگامی رخ می‌دهد که ویروس یا باکتری باعث التهاب ناحیه پشت پرده گوش شود. این بیماری در کودکان شایع است. طبق اطلاعات بیمارستان کودکان Lucile Packard در استنفورد، عفونت گوش میانی در 80 درصد کودکان تا زمان رسیدن به 3 سالگی رخ می‌دهد.
بیشتر عفونت‌های گوش میانی در طول زمستان و اوایل بهار رخ می‌دهد. اغلب عفونت گوش میانی بدون هیچ دارویی برطرف می‌شود، اما اگر درد همچنان ادامه دارد یا تب دارید، باید به دنبال معالجه پزشکی باشید.
انواع عفونت گوش میانی
دو نوع عفونت گوش میانی وجود دارد: اتیت مدیای حاد (AOM) و اتیت مدیا با افیوژن (OME).
اتیت مدیای حاد
بروز این نوع عفونت گوش سریع بوده و با تورم و قرمزی گوش در ناحیه پشت و اطراف پرده گوش همراه است. تب، درد گوش و نقص شنوایی نیز اغلب در نتیجه به دام افتادن مایعات و یا مخاط در گوش میانی رخ می‌دهد.
اتیت مدیا با افیوژن
پس از برطرف شدن عفونت، گاهی تجمع مخاط و مایع در گوش میانی ادامه می‌یابد. این مسئله می‌تواند باعث احساس پُری در گوش شده و بر توانایی شنیدن شما به‌صورت واضح تأثیر بگذارد.
چه عواملی باعث عفونت گوش میانی می‌شود؟
دلایل مختلفی وجود دارد که کودکان به عفونت گوش میانی مبتلا می‌شوند. عفونت گوش در کودکان معمولا ناشی از عفونت قبلی دستگاه تنفسی است که به گوش منتشر شده است. وقتی لوله‌ای (شیپور استاش) که گوش میانی را به حلق متصل می‌کند مسدود می‌شود، مایع پشت پرده گوش جمع می‌شود؛ باکتری‌ها اغلب در این مایع رشد می‌کنند و باعث درد و عفونت می‌شوند.
علائم عفونت گوش میانی چیست؟
علائم مختلفی در ارتباط با عفونت گوش میانی وجود دارد. برخی از شایع‌ترین آن‌ها عبارتند از:
- درد گوش
- تحریک‌پذیری
- مشکلات خواب
- کشیدن گوش‌ها یا چنگ زدن به آن‌ها
- تب
- ترشحات زرد، شفاف یا خون‌آلود از گوش‌ها
- عدم تعادل
- مشکلات شنوایی
- حالت تهوع و استفراغ
- اسهال
- کاهش اشتها
- احتقان
پزشکان چگونه عفونت گوش میانی را تشخیص می‌دهند؟
پزشک مطمئن خواهد شد که تاریخچه پزشکی فرزند شما را دارد و معاینه فیزیکی را انجام خواهد داد. حین معاینه پزشک شما با استفاده از وسیله‌ای به نام اتوسکوپ، گوش خارجی و پرده گوش شما را مشاهده می‌کند تا وجود قرمزی، تورم، چرک و مایع در گوش را بررسی کند.
پزشک شما ممکن است درخواست تستی به نام تمپانومتری (tympanometry) را دهد تا تشخیص دهد آیا گوش میانی درست کار می‌کند یا خیر. برای این تست دستگاهی درون مجرای گوش شما قرار داده می‌شود که فشار را تغییر داده و موجب ارتعاش پرده گوش می‌شود. این تست تغییرات در ارتعاش پرده گوش را اندازه‌گیری می‌کند و آن‌ها را روی نمودار ثبت می‌کند. شنوایی‌شناس نتایج را تفسیر خواهد کرد.
بهترین راه درمان عفونت گوش میانی چیست؟
چندین روش برای درمان عفونت گوش میانی وجود دارد. پزشک درمان را بر اساس سن، وضعیت سلامتی و سابقه پزشکی فرزند شما پایه‌گذاری می‌کند. پزشکان موارد زیر را نیز در نظر خواهند گرفت:
- شدت عفونت
- تحمل فرزند شما نسبت به آنتی‌بیوتیک‌ها
- نظر یا اولویت والدین
بسته به شدت عفونت ممکن است پزشک به شما بگوید بهترین گزینه برای درمان، تسکین درد است و باید صبر کنید تا ببینید علائم برطرف می‌شود یا خیر. ایبوپروفن یا داروهای دیگر برای کاهش درد و تب روش درمانی رایجی است.
طول کشیدن علائم بیش از سه روز معمولاً به این معنی است که پزشک مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها را توصیه خواهد کرد. البته اگر عفونت ناشی از ویروس باشد، آنتی‌بیوتیک موثر نخواهد بود.
عوارض مرتبط با عفونت گوش میانی چیست؟
عوارض ناشی از عفونت گوش نادر است اما ممکن است رخ دهد. برخی از عوارض مرتبط با عفونت گوش میانی عبارتند از:
- عفونتی که به استخوان‌های گوش گسترش یابد
- عفونی که به مایعات اطراف مغز و نخاع گسترش یابد
- کم شنوایی دائمی
- پارگی پرده گوش
چگونه از بروز عفونت گوش میانی پیشگیری کنیم؟
راه‌هایی برای کاهش خطر ابتلا به عفونت گوش فرزند شما وجود دارد:
- مرتب دست‌های خود و کودک‌تان را بشویید.
- اگر برای تغذیه کودک از بطری استفاده می‌کنید، همیشه بطری را خودتان نگه‌دارید و به او در حالتی که کاملا نشسته یا تقریبا قائم (نشسته اما کمی مایل) است شیر بدهید. وقتی یک ساله شد دیگر از بطری برای تغذیه او استفاده نکنید.
- از محیط پر از دود و آلوده پرهیز کنید.
- ایمنی (واکسیناسیون) کودک خود را به روز نگه‌دارید.
- فرزندتان را تا یک سالگی از پستانک جدا کنید.
انجمن پوکی استخوان آمریکا همچنین توصیه می‌کند در صورت امکان، تغذیه کودک با شیر مادر باشد، زیرا این امر می‌تواند به کاهش شیوع عفونت گوش میانی کمک کند.
