عدم تعادل
ضعف تعادل ممکن است باعث گیجی شود و وقتی ایستاده‌اید یا ثابت نشسته‌اید، به شما این احساس را منتقل کند که درحال چرخش یا حرکت هستید. در نتیجه ممکن است احساس خوبی نداشته باشید. این مسئله می‌تواند در زندگی روزمره شما تداخل ایجاد کند.
مشکلات تعادلی همچنین می‌تواند منجر به افتادن فرد شود که خود باعث شکستگی استخوان‌ها و آسیب‌های دیگر می‌شود.
علائم مشکلات تعادل چیست؟
علائم اصلی مشکلات تعادل، تزلزل و بی‌ثباتی هنگام ایستادن و راه رفتن است. ممکن است راه رفتن بدون زمین خوردن و افتادن دشوار باشد.
چه عواملی باعث مشکلات تعادل می‌شود؟
دلایل مشکلات تعادلی عبارتند از:
- عفونت‌های گوش
- مشکلات گوش داخلی
- آسیب سر
- گردش خون ضعیف
- داروهای خاص
- عدم توازن شیمیایی در مغز
- فشار خون پایین
- فشار خون بالا
- بیماری‌های نورولوژیکی
- آرتریت
- افزایش سن
برای مثال:
- سرگیجه هنگام حرکت سر خود باعث گیجی می‌شود. علائم معمولاً هنگامی رخ می‌دهد که به پشت خود نگاه می‌کنید یا به بالا نگاه می‌کنید تا به چیزی که بالای سر شما قرار دارد دست پیدا کنید.
- عفونت یا التهاب گوش داخلی می‌تواند احساس گیجی و عدم‌ثبات در شما ایجاد کند. آنفولانزا یا عفونت دستگاه تنفسی فوقانی می‌تواند باعث این وضعیت شود.
- بیماری منییر، حجم مایع در گوش شما را تغییر می‌دهد که باعث مشکلات تعادلی، کم شنوایی و زنگ زدن در گوش (وزوز گوش) شما می‌شود. علت آن مشخص نیست.
- آسیب به سر، فعالیت بدنی شدید، عفونت گوش و تغییرات فشار جو می‌تواند باعث نشت مایع گوش داخلی به گوش میانی شما شود. این مسئله می‌تواند باعث ایجاد مشکلات تعادل شود.
- سفر دریایی می‌تواند مشکلات تعادلی ایجاد کند که رفع آن ممکن است ساعت‌ها، روزها یا ماه‌ها طول بکشد.
- تومور، مانند نورومای آکوستیک، نیز می‌تواند باعث مشکلات تعادلی شود.
چه کسی در معرض خطر مشکلات تعادلی است؟
درصورت استفاده از دارو، داشتن عفونت ویروسی، ابتلا به مشکلات گوش داخلی و یا بهبودی پس از آسیب سر، ممکن است در معرض خطر مشکلات تعادلی باشید.
اگر سن شما 65 سال یا بیشتر است و مبتلا به آرتریت یا فشار خون بالا یا پایین هستید، احتمال ابتلا به مشکلات تعادل در شما بیشتر است.
مسافرت با قایق یا کشتی نیز ممکن است مشکلات تعادل موقت ایجاد کند.
چگونه مشکلات تعادل تشخیص داده می‌شود؟
رفع مشکلات تعادل دشوار است زیرا ممکن است توسط عوامل زیادی ایجاد شود. پزشک ممکن است درمورد علائم شما سوال کند و سابقه پزشکی شما را از نظر بیماری‌ها و داروهای مرتبط بررسی کند.
در برخی موارد ممکن است به متخصص گوش و حلق و بینی ارجاع داده شوید. پزشک ممکن است آزمایش‌های زیر را برای مشخص کردن علت و شدت مشکل درخواست دهد:
- آزمایش خون
- ارزیابی‌های شنوایی
- تست‌های حرکت چشم
- تصویربرداری از مغز و سر، مانند اِم‌آرآی (MRI) یا سی‌تی اسکن (CT scan)
- پوسچروگرافی، که مطالعه طرز ایستادن و نشستن (posture) شماست
مشکلات تعادل چگونه درمان می‌شود؟
مشکلات تعادل گاهی با پرداختن به بیماری یا مشکل زمینه‌ای و درمان آن برطرف می‌شوند و ممکن است با موارد زیر درمان شوند:
- دارو
- عمل جراحی
- تغییرات رژیم غذایی
- فیزیوتراپی
- تمریناتی که می‌توانید در خانه انجام دهید
داروها
پزشک داروهای شما را بررسی می‌کند. او ممکن است داروی دیگری را جایگزین داروی شما کند یا مقدار مصرف شما را تنظیم کند. اگر مشکل شما ناشی از عفونت باکتریایی گوش باشد، ممکن است پزشک برای بهبود آن آنتی‌بیوتیک تجویز کند.
اگر علائمی از حالت تهوع دارید، ممکن است پزشک داروهای ضدتهوع تجویز کند. همچنین ممکن است پزشک برای کاهش گیجی، مقدار کمی از کورتیکواستروئیدها را پشت پرده گوش شما تزریق کند.
عمل جراحی
اگر به بیماری منییر مبتلا هستید، پزشک ممکن است جراحی سیستم دهلیزی شما را توصیه کند، که گوش داخلی شما را تشکیل می‌دهد و بر تعادل شما تأثیر می‌گذارد.
مراقبت در منزل
برای رفع سرگیجه، پزشک ممکن است فعالیت‌هایی را برای شما تجویز کند که می‌توانید در خانه یا با کمک متخصص توانبخشی انجام دهید.
یک تکنیک متداول که می‌تواند در خانه انجام شود، مانور اپلی (Epley) است.
این مانور شامل نشستن و سپس به‌سرعت به پشت خوابیدن و چرخاندن سر به یک سمت است. بعد از چند دقیقه، به پشت می‌نشینید. پزشک شما احتمالاً این تکنیک را در مطب خود به شما نشان می‌دهد. برای کاهش یا رفع گیجی می‌توانید آن را در خانه تکرار کنید.
اگر علت مشکل تعادل شما ناشناخته یا غیرقابل درمان باشد، ممکن است پزشک روش‌های مختلفی را برای کاهش ریسک آسیب‌دیدگی‌ها به شما آموزش دهد. هنگام استفاده از سرویس بهداشتی یا بالا رفتن از پله‌ها ممکن است به کمک نیاز داشته باشید. استفاده از عصا یا نرده در خانه نیز ممکن است ضروری باشد.
اگر مشکل شما شدید است، بهتر است از رانندگی خودداری کنید.
پزشک شما همچنین ممکن است توصیه‌هایی برای پرداختن به سلامت عمومی شما ارائه دهد. این توصیه‌ها ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- ورزش کردن
- ترک سیگار، اگر سیگار می‌کشید
- محدود کردن کافئین و الکل
- کاهش مصرف نمک
- داشتن وعده‌های غذایی متعادل
چشم‌انداز
مشکلات تعادل بسته به علت آن می‌تواند موقتی یا طولانی مدت باشد.
اگر به عفونت گوش مبتلا هستید یا به تازگی با قایق سفر کرده‌اید، مشکل تعادلی شما به‌طور کلی با درمان، به موقع برطرف می‌شود، اما اگر علت آن ناشناخته باشد یا مشکلات ناشی از بیماری‌های مزمن یا افزایش سن باشد، علائم ممکن است تا زمان نامحدودی ادامه یابد.
برای کسب اطلاعات بیشتر درمورد بیماری خود با پزشک صحبت کنید.
پیشگیری
پیشگیری کردن از بیشتر مشکلات تعادل دشوار است، اما می‌توانید از مواردی که با مشکلات فشار خون مرتبط هستند، پیشگیری کنید.
با نوشیدن آب بیشتر و پرهیز از الکل، از فشار خون پایین جلوگیری کنید. با ورزش منظم، کاهش مصرف نمک و حفظ وزن سالم (مناسب) نیز از فشار خون بالا جلوگیری نمایید.
