پارگی پرده گوش چیست؟
پارگی پرده گوش چیست؟
پارگی پرده گوش (eardrum rupture) سوراخی کوچک یا پارگی در پرده گوش (پرده صماخ) است. پرده صماخ بافت نازکی است که گوش میانی و مجرای گوش خارجی شما را از هم جدا میکند.
این پرده هنگام ورود امواج صوتی به گوش مرتعش میشود. ارتعاش از طریق استخوانهای گوش میانی ادامه مییابد. چون این ارتعاشات به شما امکان شنیدن میدهند، درصورت آسیب دیدن پرده گوش ممکن است شنوایی شما آسیب ببیند. در موارد نادر این حالت میتواند باعث کم شنوایی دائمی شود.
علل پارگی پرده گوش
عفونت
عفونتهای گوش یکی از دلایل عمده پارگی پرده گوش بهویژه در کودکان است. در عفونت گوش، مایعات پشت پرده گوش جمع میشوند. فشار حاصل از تجمع مایعات میتواند باعث پارگی پرده صماخ شود.
تغییرات فشار
سایر فعالیتها میتوانند باعث تغییرات فشار در گوش شده و منجر به پارگی پرده گوش شوند. این پدیده بهعنوان باروتروما (barotrauma) شناخته میشود و معمولا هنگامی اتفاق میافتد که فشار خارج از گوش از فشار داخل گوش بسیار متفاوت باشد. فعالیتهایی که میتواند باعث باروتروما شود شامل موارد زیر است:
- غواصی
- سفر با هواپیما
- رانندگی در ارتفاعات
- امواج ضربهای
- ضربه مستقیم و شدید به گوش
جراحت یا ضربه
جراحات همچنین میتوانند پرده گوش شما را پاره کنند. هرگونه ضربه به گوش یا کنار سر میتواند باعث پارگی پرده گوش شود. موارد زیر میتواند باعث پارگی پرده گوش شود:
- ضربه به گوش
- آسیب دیدگی حین ورزش
- سقوط کردن یا افتادن روی گوش
- حوادث رانندگی
فرو کردن بیش از حد هرنوع جسمی مانند گوش پاککن، ناخن انگشت یا خودکار در گوش میتواند به پرده گوش شما آسیب برساند.
ضربه صوتی یا آسیب دیدن گوش از سروصداهای بسیار بلند میتواند پرده گوش شما را پاره کند. البته این موارد چندان معمول نیستند.
علائم پارگی پرده گوش
درد علامت اصلی پارگی پرده گوش است. برای برخی این درد ممکن است شدید باشد؛ ممکن است در طول روز ثابت بماند یا افزایش یا کاهش داشته باشد.
معمولاً پس برطرف شدن درد، گوش شروع به تخلیه میکند. در این مرحله پرده گوش پاره است. مایعات آبکی، خونی یا چرکی ممکن است از گوش آسیبدیده تخلیه شود. پارگی که ناشی از عفونت گوش میانی باشد معمولاً باعث خونریزی میشود. این عفونتهای گوش به احتمال زیاد بیشتر در کودکان خردسال، مبتلایان به سرماخوردگی یا آنفولانزا و یا در مناطقی با کیفیت هوای پایین رخ میدهد.
شما ممکن است دچار کم شنوایی موقت یا کاهش شنوایی در گوش آسیب دیده شوید. همچنین ممکن است وزوز گوش، زنگ زدن یا وزوز کردن مداوم در گوش، یا سرگیجه را تجربه کنید.
تشخیص پارگی پرده گوش
پزشک شما میتواند روشهای مختلفی را برای تعیین اینکه پرده گوش شما پاره شده است یا نه استفاده کند:
- نمونهگیری از ترشحات گوش، یعنی پزشک مایعاتی را که ممکن است از گوش شما به دلیل عفونت خارج شود آزمایش میکند (ممکن است عفونت باعث پارگی پرده گوش شما شده باشد)
- معاینه اتوسکوپی که در آن پزشک شما از دستگاهی مخصوص شامل منبع نوری برای دیدن مجرای گوش شما استفاده میکند
- تست شنواییسنجی که در آن شنواییشناس محدوده شنوایی را آزمایش میکند
- تست تمپانومتری که در آن شنواییشناس پروب پلاستیکی در گوش شما قرار میدهد تا پاسخ پرده گوش شما به تغییرات فشار را بررسی کند
درصورت نیاز به معاینات تخصصیبیشتر یا معالجه تخصصی برای پارگی پرده گوش ممکن است پزشک شما را به متخصص گوش ارجاع دهد.
درمان پارگی پرده گوش
درمانهای پارگی پرده گوش عمدتاً برای تسکین درد و برطرف شدن یا پیشگیری از عفونت طراحی شده است.
ترمیم با وصله کردن
اگر گوش شما خود به خود بهبود نیابد ممکن است پزشک گوش شما را وصله کند. وصله کردن شامل قرار دادن وصله کاغذی دارویی روی پارگی پرده است. وصله باعث میشود بخشهای پاره پرده ترمیم شده و مجدد در كنار هم قرار گیرند.
آنتی بیوتیکها
آنتی بیوتیکها میتوانند عفونتهایی که منجر به پارگی پرده گوش شما شده است را پاکسازی کنند. آنها همچنین شما را از عفونتهای جدید ناشی از پارگی پرده گوش محافظت میکنند. پزشک شما ممکن است آنتی بیوتیکهای خوراکی یا قطرههای گوش تجویز کند. همچنین ممکن است به شما گفته شود که از هردو نوع دارو استفاده کنید.
عمل جراحی
در برخی موارد ممکن است عمل جراحی برای ترمیم پارگی در پرده گوش نیاز باشد. ترمیم پارگی پرده گوش از طریق جراحی، تمپانوپلاستی (tympanoplasty) نامیده میشود. طی جراحی تمپانوپلاستی جراح از ناحیه دیگری از بدن شما بافت برمیدارد و آن را روی پارگی پرده گوش شما پیوند میزند.
درمانهای خانگی
میتوانید در خانه درد ناشی از پارگی پرده گوش خود را با داروهای مسکن و گرما تسکین دهید. قرار دادن یک کمپرس گرم و خشک روی گوش بهصورت چندین بار در روز میتواند کمک کننده باشد.
بهبودی را با عدم فین کردن در موارد غیرضروری افزایش دهید. فین کردن باعث ایجاد فشار در گوش شما میشود.
تلاش برای پاک کردن گوشهای خود با نگه داشتن نفس، گرفتن بینی و دمیدن هوا نیز باعث ایجاد فشار زیادی در گوش شما میشود. افزایش فشار میتواند دردناک باشد و روند بهبودی گوش شما را کُند کند.
از هیچ قطره دارویی بدون نسخه استفاده نکنید مگر اینکه پزشک شما آن را توصیه کند. اگر پرده گوش شما پاره است، مایعات این قطرههای گوش میتوانند به عمق گوش شما راه پیدا کنند. این مسئله میتواند باعث مشکلات دیگری شود.
پارگی پرده گوش در کودکان
پارگیهای پرده گوش به دلیل بافت حساس و مجرای گوش باریک میتواند بیشتر در کودکان اتفاق بیفتد. استفاده از گوش پاککن با فشار و زور بیش از حد میتواند بهراحتی به پرده گوش کودک آسیب برساند. هرنوع جسم خارجی کوچک مانند مداد یا گیرهسر نیز میتواند در صورت وارد شدن بیش از حد به مجرای گوش باعث آسیب دیدن یا پارگی پرده گوش آنها شود.
عفونت گوش شایعترین علت پارگی پرده گوش در کودکان است. 5 کودک از 6 کودک حداقل یکبار قبل از سن 3 سالگی دچار عفونت گوش میشود. احتمال ابتلای کودک شما به عفونت درصورت وقت گذراندن در گروههای مراقبت روزانه یا درصورت شیر دادن به کودک از طریق بطری و در حالت خوابیده میتواند بیشتر باشد.
درصورت مشاهده هریک از علائم زیر، سریع به پزشک فرزند خود مراجعه کنید:
- درد خفیف تا شدید
- خروج ترشحات خونی یا چرکی از گوش
- حالت تهوع، استفراغ یا سرگیجه مداوم
- زنگ زدن در گوش (وزوز گوش)
اگر پزشک شما فکر میکند پارگی پرده گوش کودک شما نیاز به مراقبتهای اضافی دارد، فرزند خود را نزد متخصص گوش و حلق و بینی ببرید.
با توجه به اینکه پردههای گوش کودک شما ظریف است، آسیبهای درمان نشده میتواند اثرات طولانی مدت بر شنوایی آنها بگذارد. به فرزند خود بیاموزید که اشیاء را در گوش خود فرو نبرد. همچنین درصورت ابتلا به سرماخوردگی یا عفونت سینوسی، سعی کنید از سفر هوایی با کودک خود خودداری کنید. تغییرات فشار میتواند به پرده گوش آنها آسیب برساند.
بهبودی پارگی پرده گوش
پرده گوش پاره اغلب بدون هیچ درمان تهاجمی بهبود مییابد. بیشتر افراد مبتلا به پارگی پرده گوش فقط کم شنوایی موقتی را تجربه میکنند. حتی بدون درمان، پرده گوش شما باید طی چند هفته بهبود یابد.
شما معمولاً طی یک یا دو روز پس از عمل جراحی پرده گوش میتوانید از بیمارستان ترخیص شوید. بهبودی کامل، بهویژه بعد از درمان یا جراحی، بهطور معمول طی هشت هفته اتفاق میافتد.
پیشگیری از پارگیهای بعدی
چندین کار وجود دارد که میتوانید برای پیشگیری از پارگی پرده گوش در آینده انجام دهید.
نکات پیشگیری
- گوش خود را خشک نگه دارید تا از عفونت بیشتر جلوگیری شود.
- هنگام استحمام پنبهای را بهآرامی در گوشهای خود قرار دهید تا از ورود آب به مجرای گوش جلوگیری شود.
- تا زمانی که گوش شما بهبود نیافته است، از شنا کردن خودداری کنید.
- اگر به عفونت گوش مبتلا هستید سریع آن را درمان کنید.
- هنگام ابتلا به سرماخوردگی یا عفونت سینوس سعی کنید از پرواز با هواپیما خودداری کنید.
- از محافظ گوش، جویدن آدامس و خمیازه کشیدن جهت تثبیت فشار گوش خود استفاده کنید.
- از اجسام خارجی برای تمیز کردن جرم اضافی گوش استفاده نکنید (دوش گرفتن روزانه معمولاً برای حفظ تعادل سطح جرم گوش کافی است).
- وقتی میدانید در معرض سروصدای زیادی قرار میگیرید، مانند دستگاههایی با نویز زیاد یا کنسرتها و مناطق ساختمانی، از محافظ گوش استفاده کنید.
چشمانداز
با محافظت از شنوایی و پرهیز از صدمه به گوش یا فرو کردن اجسام به داخل گوش خود، بهراحتی میتوانید از پارگیهای پرده گوش پیشگیری کنید. بسیاری از عفونتهایی که باعث پارگی میشوند میتوانند در خانه با استراحت و با محافظت از گوش درمان شوند؛ با وجود این، چنانچه متوجه ترشح از گوش خود شدید یا بیش از چند روز درد شدید گوش را تجربه کردید، به پزشک خود مراجعه کنید. گزینههای تشخیصی و درمانی موفق زیادی برای پارگی پرده گوش وجود دارد.