آفازی گلوبال چیست؟ | آنچه باید درمورد آفازی گلوبال بدانید
آفازی گلوبال (Global Aphasia) نوعی اختلال است که در اثر آسیب به قسمتهایی از مغز شما که زبان را کنترل میکنند، ایجاد میشود.
فرد مبتلا به آفازی گلوبال ممکن است فقط قادر به تولید و درک چند کلمه باشد. مبتلایان اغلب نمیتوانند بخوانند یا بنویسند.
شایعترین علل آفازی گلوبال عبارتند از:
- سکته مغزی
- آسیب سر
- تومور مغزی
افراد مبتلا به آفازی گلوبال ممکن است هیچ مشکل دیگری غیر از زبان نداشته باشند. آنها اغلب برای برقراری ارتباط از حالتهای چهره، اشارهها و تغییر لحن صدا استفاده میکنند.
در این مقاله به علل آفازی گلوبال، علائم معمول آن و گزینههای درمانی خواهیم پرداخت.
آفازی گلوبال گذرا چیست؟
آفازی گلوبال گذرا نوعی آفازی گلوبال موقتی است.
حملات میگرن، تشنج یا حملات ایسکمی گذرا (TIA) میتواند باعث آفازی گلوبال گذرا شود.
از حملات ایسکمی گذرا اغلب بهعنوان سکته مغزی کوچک یاد میشود و انسداد موقت خون در مغز شماست که باعث آسیب دائمی مغز نمیشود. این حملات علامت هشداردهنده سکته مغزی در آینده است.
علل آفازی گلوبال
آسیب به مراکز پردازش زبان در نیمکره چپ مغز شما، ازجمله نواحی ورنیکه و بروکا، میتواند باعث آفازی گلوبال شود. این دو ناحیه برای تولید و درک زبان بسیار مهم است.
موارد زیر شایعترین علل آسیب مغزی است که منجر به آفازی گلوبال میشود.
سکته مغزی
سکته مغزی شایعترین علت بروز آفازی است. انسداد جریان خون در مغز باعث سکته میشود. اگر سکته مغزی در نیمکره چپ شما رخ دهد، به دلیل کمبود اکسیژن میتواند به مراکز پردازش زبان شما آسیب دائمی برساند.
تومور
تومور مغزی در نیمکره چپ شما نیز میتواند باعث آفازی گلوبال شود. با رشد تومور، به سلولهای اطراف تومور آسیب وارد میشود.
حدود 30 تا 50 درصد افراد مبتلا به تومور مغزی نوعی آفازی را تجربه میکنند. اگر تومور رشد کُند داشته باشد، مغزتان ممکن است سازگار شود و پردازش زبان را به قسمت دیگری از مغز شما منتقل کند.
عفونت
باکتریها معمولاً باعث عفونت مغزی میشوند، اما قارچها و ویروسها نیز میتوانند باعث ایجاد عفونت شوند. اگر عفونت منجر به آسیب به نیمکره چپ شما شود ممکن است منجر به آفازی گردد.
ضربه
صدمه به سر میتواند به قسمتهایی از مغز که زبان را کنترل میکنند آسیب برساند. آسیب به سر اغلب ناشی از ضربه، مانند تصادفات یا آسیبهای ورزشی است.
علائم آفازی گلوبال
آفازی گلوبال شدیدترین شکل آفازی است و میتواند علائمی ایجاد کند که تمام جنبههای توانایی زبان را تحت تأثیر قرار میدهد.
افرادی که دچار آفازی گلوبال هستند، در خواندن، نوشتن، درک گفتار و صحبت کردن ناتوان هستند و یا مشکلات شدیدی دارند.
برخی از افراد مبتلا به آفازی گلوبال میتوانند به سوالات پایهای، پاسخ بله یا خیر دهند. آنها همچنین ممکن است بتوانند عبارات خودکار را بگویند، مانند “ببخشید”. سایر اشکال ارتباطی شامل استفاده از حالتهای چهره، اشارهها و تغییر لحن صداست.
این موارد برخی از راههایی است که ممکن است فرد مبتلا به آفازی گلوبال در برقراری ارتباط با مشکل روبرو شود.
صحبت كردن
- عدم توانایی در صحبت کردن
- مشکل در گفتار و تکرار گفتار
- صحبت در قالب جملاتی که قابل درک نیستند
- اشتباهات دستوری
درک زبان
- مشکل در درک گفتار دیگران
- پاسخ نادرست به سولالت بله یا خیر
- مشکل در درک گفتار سریع
- نیاز به زمان بیش از حد معمول برای درک متن گفتاری
نوشتن
- غلط املایی کلمات
- استفاده نادرست از دستور زبان
- استفاده از کلمات نادرست
خواندن
- مشکل در درک متن نوشتاری
- عدم توانایی در تلفظ کلمات
- عدم توانایی در درک زبان کنایهای و تمثیلی
چالشهای آفازی گلوبال
افراد مبتلا به آفازی گلوبال ممکن است در روابط، شغل و زندگی اجتماعی خود دچار مشکل شوند زیرا در درک گفتار افراد دیگر مشکل دارند.
اگر حمایت و تعامل منظم اجتماعی نداشته باشند ممکن است دچار افسردگی شوند یا احساس انزوا کنند.
عدم توانایی خواندن و نوشتن، انتخاب شغل افراد مبتلا به آفازی گلوبال را نیز محدود میکند.
البته درمانهایی در دسترس است و علائم اغلب بهبود مییابند. علاوه بر این، دستگاههای کمکی درحال بهبود هستند که به مردم امکان برقراری ارتباط میدهند.
تشخیص بیماری
اگر پزشک شما به آفازی گلوبال مشکوک باشد، احتمالاً از آزمایشهایی برای تأیید تشخیص استفاده میکند. این آزمایشها ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- معاینه جسمی
- معاینه نورولوژیکی
- اِمآرآی (MRI)
پزشک همچنین احتمالاً از تستهایی برای ارزیابی توانایی زبانی شما استفاده میکند. این تستها ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- تکرار نام اشیا متداول
- پرسیدن سولات بله و نه
- درخواست تکرار کلمات
این تستها همچنین میتواند سایر موارد مشابه را رد کند، ازجمله:
- دیسفاژی
- ناتوانی در ادای کلمات (anarthria)
- بیماری آلزایمر
اشکال خفیف آفازی، مانند آفازی بروکا یا آفازی ورنیکه، ممکن است علائم مشابه اما خفیفتری نسبت به آفازی گلوبال داشته باشد.
درمان آفازی گلوبال
درمان آفازی گلوبال به شدت آن بستگی دارد. بهبودی ممکن است کُندتر و دشوارتر از انواع دیگر آفازی باشد، اما امکانپذیر است.
در موارد آفازی گذرا ممکن است افراد بدون درمان بهبود یابند.
گزینههای درمانی برای آفازی گلوبال در یکی از این دو دسته قرار میگیرند:
- استراتژیهای مبتنی بر آسیب به شما کمک میکنند تا مهارتهای زبانی را بهبود ببخشید.
- استراتژیهای مبتنی بر ارتباط شامل کمک به شما برای برقراری ارتباط بهتر در موقعیتهای دنیای واقعی است.
گفتاردرمانی
متداولترین گزینه درمانی برای آفازی گلوبال، گفتاردرمانی است. گفتار درمانگران از روشهای مختلفی برای کمک به شما در بهبود توانایی زبانتان استفاده میکنند.
در کنار فعالیتهای گفتاری، درمانگران میتوانند از برنامههای کامپیوتری نیز برای کمک به روند توانبخشی استفاده کنند.
اهداف گفتاردرمانی شامل موارد زیر است:
- بازیابی گفتار
- برقراری ارتباط در بالاترین حد تواناییهای شما
- به دنبال روشهای ارتباطی جایگزین بودن
- ارائه اطلاعات به افراد مبتلا به آفازی گلوبال و مراقبین آنها درمورد این بیماری
درمان فعالیتهای بینایی
اقدامات درمانی دیداری اغلب زمانی استفاده میشود که درمانهای کلامی ممکن است در حال حاضر امکانپذیر نباشد. این روش اصلاً از زبان استفاده نمیکند. درمان فعالیتهای بینایی به مردم میآموزد که چگونه از اشارهها برای برقراری ارتباط استفاده کنند.اقدامات درمانی دیداری اغلب زمانی استفاده میشود که درمانهای کلامی ممکن است در حال حاضر امکانپذیر نباشد. این روش اصلاً از زبان استفاده نمیکند. درمان فعالیتهای بینایی به مردم میآموزد که چگونه از اشارهها برای برقراری ارتباط استفاده کنند.
تحریک غیرتهاجمی مغز
تحریک غیرتهاجمی مغز، حیطهی نسبتاً جدیدی برای درمان آفازی است.
این روش برای کمک به افراد در بازیابی توانایی زبانی، از تکنیکهایی مانند تحریک مغناطیسی ترانس کرانیال (TMS) و تحریک جریان مستقیم ترانس کرانیال(tDCS) در کنار گفتاردرمانی استفاده میکند.
بهبودی آفازی گلوبال
بهبودی آفازی گلوبال روندی آهسته است. اگرچه بازیابی کامل تواناییهای زبانی بهندرت اتفاق میافتد، اما بسیاری از افراد با درمان مناسب، پیشرفتهای چشمگیری خواهند داشت.
خبر خوب این است که بهبود علائم آفازی ممکن است تا سالها پس از بروز آفازی همچنان ادامه داشته باشد.
بهبود آفازی گلوبال به شدت آسیب مغزی و سن فرد بستگی دارد. افراد بهطور کلی، توانایی درک زبان را سریعتر از سایر مهارتهای زبانی دوباره به دست میآورند.
چکیده
آفازی گلوبال شدیدترین نوع آفازی است و بر تمام مهارتهای زبانی تأثیر میگذارد. بهبودی آفازی گلوبال روندی آهسته است، اما با درمان مناسب، پیشرفتهای قابلتوجهی امکانپذیر است.
انجام گفتاردرمانی و سایر گزینههای درمانی میتواند در به حداکثر رساندن توانایی برقراری ارتباط کمک کند.
اگر کسی را که مبتلا به آفازی گلوبال است میشناسید، میتوانید برای کمک کردن به او در برقراری ارتباط چندین کار انجام دهید:
- در پیدا کردن رویدادهای اجتماعی که میتواند در آنها شرکت کند، به او کمک کنید.
- در جلسات درمانی او شرکت کنید.
- هنگام برقراری ارتباط از جملات کوتاهتر استفاده کنید.
- برای واضحتر کردن مفهوم صحبتهای خود از اشارهها استفاده کنید.