شیپور استاش لوله کوچکی است که بین گوش میانی و بالای حلق شما قرار دارد و وظیفه آن متعادل‌سازی فشار گوش و تخلیه مایع از گوش میانی (بخشی از گوش که پشت پرده گوش) است. شیپور استاش معمولا بسته است، به غیر از زمان جویدن، بلعیدن یا خمیازه کشیدن.
اندازه این گذرگاه کوچک است و به دلایل مختلفی ممکن است مسدود شود. انسداد شیپور استاش ممکن است باعث درد، مشکلات شنوایی و احساس پُری در گوش شود. به چنین پدیده‌ای اختلال عملکرد شیپور استاش (ETD) می‌گویند.
اختلال عملکرد شیپور استاش نسبتا شایع است و بسته به علت، ممکن است خودبه‌خود و یا با اقدامات درمانی ساده در منزل برطرف شود. موارد شدید یا عودکننده ممکن است نیاز به مراجعه به پزشک داشته باشد.
علائم اختلال عملکرد شیپور استاش
علائم اختلال عملکرد شیپور استاش ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- احساس پُری در گوش‌ها
- احساس گرفتگی در گوش
- تغییر در شنوایی‌تان
- زنگ زدن گوش یا وزوز گوش
- صدای کلیک یا پاپ‌مانند در گوش
- احساس خارش در گوش
- درد
مدت زمانی که علائم اختلال شیپور استاش ادامه دارد به علت اولیه آن بستگی دارد، مثلا علائم ناشی از تغییرات ارتفاع ممکن است با بازگشت به ارتفاعی که به آن عادت دارید، برطرف شود. بیماری‌ها و سایر علل علائم اختلال شیپور استاش ممکن است منجر به علائم طولانی مدت شود.
علل اختلال عملکرد شیپور استاش
آلرژی‌ها و بیماری‌هایی مانند سرماخوردگی شایع‌ترین دلایل اختلال عملکرد شیپور استاش است. این شرایط ممکن است باعث شود که شیپور استاش شما ملتهب شده یا با مخاط مسدود شود. افراد مبتلا به عفونت‌های سینوسی به احتمال زیاد دچار انسداد شیپور استاش می‌شوند.
تغییر ارتفاع نیز می‌تواند گوش شما را دچار مشکل کند. شما ممکن است اثرات تغییر ارتفاع را در موارد زیر تجربه کنید:
- پیاده‌روی
- مسافرت در میان کوه‌ها
- پرواز در هواپیما
- در آسانسور
عوامل خطر
هرکسی ممکن است گاهی این اختلال را تجربه کند، اما برخی از افراد مستعد ابتلا به این وضعیت هستند.
- چاقی می‌تواند ریسک ابتلای شما را افزایش دهد، زیرا ممکن است رسوبات چربی در اطراف شیپور استاش جمع شود.
- سیگار کشیدن می‌تواند به موهای محافظ گوش میانی، که مژک نامیده می‌شوند، آسیب برساند و احتمال گیر افتادن مخاط را افزایش دهد.
- افراد مبتلا به آلرژی ممکن است مخاط و احتقان بیشتری داشته باشند که منجر به افزایش احتمال ابتلا می‌شود.
ریسک اختلال عملکرد شیپور استاش در کودکان بیشتر است. آن به این دلیل است که شیپور استاش آن‌ها کوچکتر است و این مسئله باعث می‌شود که مخاط و میکروب‌ها به دام بیفتند. کودکان سرماخوردگی‌های مکرر بیشتری نیز دارند و بیشتر مستعد عفونت‌ها هستند، زیرا سیستم ایمنی بدن آن‌ها هنوز درحال تکامل است.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنید
اگر علائم شما شدید است و یا بیش از دو هفته طول کشیده است به پزشک مراجعه کنید.
در کودکان احتمال اختلال عملکرد شیپور استاش بیشتر است. آن به این دلیل است که به‌طور کلی احتمال ابتلا آن‌ها به عفونت گوش بیشتر است. درد ناشی از این اختلال می‌تواند مشابه درد ناشی از عفونت گوش باشد.
تشخیص اختلال عملکرد شیپور استاش
اختلال عملکرد شیپور استاش با معاینه تشخیص داده می‌شود. ابتدا پزشک از شما درمورد درد، تغییرات شنوایی یا سایر علائمی که دارید سوال خواهد کرد. سپس پزشک داخل گوش شما را با دقت می‌بیند و مجرای گوش و مجاری بینی و حلق را با دقت بررسی می‌کند.
گاهی ممکن است اختلال شیپور استاش با مشکلات دیگر مربوط به گوش اشتباه گرفته شود. یک نمونه آن، باز بودن غیرطبیعی شیپور استاش است که در آن شیپور استاش به‌صورت مکرر و خودبه‌خودی باز می‌شود.
درمان اختلال عملکرد شیپور استاش
اختلال عملکرد شیپور استاش معمولا بدون درمان برطرف می‌شود، اما اگر علائم شما شدید باشد یا بیش از دو هفته ادامه داشته باشد، درمورد گزینه‌های درمانی با پزشک خود صحبت کنید.
درمان اختلال شیپور استاش به شدت و علت بیماری بستگی دارد و ممکن است شامل داروهای خانگی، داروهای بدون نسخه و داروهای تجویزی باشد. قبل از استفاده از هرگونه دارو یا مکمل با پزشک خود مشورت کنید.
درمان‌های خانگی
علائم جزئی ممکن است با درمان‌های خانگی برطرف شود، به‌ویژه اگر ناشی از بیماری نباشد. مواردی که می‌توانید امتحان کنید:
- آدامس
- بلع
- خمیازه
- دمیدن هوا درحالی که سوراخ‌های بینی و دهان بسته است
- برای کمک به پاک‌سازی مجاری از اسپری نمکی بینی استفاده کنید
برای رفع علائم جزئی اختلال شیپور استاش در نوزادان، بطری یا پستانک به او بدهید تا مک بزند.
داروهای بدون نسخه
اگر آلرژی باعث مشکل شیپور استاش شود ممکن است استفاده از داروهای آلرژی بدون نسخه را در نظر بگیرید. آنتی‌هیستامین‌ها، مانند دیفن‌هیدرامین (بنادریل) یا ستیریزین (Zyrtec ,Aller-Tec ,Alleroff) می‌توانند علائم آلرژی و مشکلات مربوط به گوش را کاهش دهند.
مسکن‌های بدون نسخه، مانند استامینوفن (Tylenol) و ایبوپروفن (Advil, Motrin) می‌توانند درد گوش شما را تسکین دهند. حتما دستورالعمل‌های دوز دارو را با دقت بخوانید.
قبل از استفاده از این داروها از پزشک خود سوال کنید آیا این داروها با سایر داروهایی که احتمالا مصرف می‌کنید تداخل دارند یا نه.
روش‌های مرسوم
درصورت عفونت، پزشک ممکن است آنتی‌بیوتیک تجویز کند که ممکن است به‌صورت قطره گوش، قرص یا هردو باشد. در موارد التهاب شدید ممکن است از کورتیکواستروئیدهای خوراکی استفاده شود.
موارد شدید اختلال عملکرد شیپور استاش ممکن است به درمان‌های بیشتر تهاجمی نیاز داشته باشد. لوله‌های یکسان‌سازی فشار (PET) در برخی افراد تعبیه می‌شود تا فشار گوش را متعادل کرده و به عفونت‌های مکرر یا مزمن گوش میانی کمک کند. درصورت عدم عملکرد صحیح شیپور استاش ممکن است به تخلیه مایعات تجمع یافته نیاز باشد. این کار با ایجاد برش کوچک در پرده گوش برای کمک به تخلیه مایعات انجام می‌شود.
آیا می‌توانم از شمع گوش استفاده کنم؟
شمع‌های گوش از نظر سازمان غذا و دارو آمریکا (FDA) گزینه‌های مطمئن و بی‌خطری محسوب نمی‌شوند. این سازمان هیچ مدرکی درمورد موثر بودن شمع‌های گوش پیدا نکرده است.
عوارض
شایع‌ترین عارضه اختلال عملکرد شیپور استاش خطر عود کردن علائم است. اگر علل زمینه‌ای این اختلال را درمان نکنید، علائم احتمالا دوباره عود می‌کند.
در موارد شدید، اختلال شیپور استاش ممکن است باعث موارد زیر شود:
- اوتیت میانی مزمن که به آن عفونت گوش میانی نیز می‌گویند.
- اوتیت میانی همراه با افیوژن که اغلب گوش چسبنده نامیده می‌شود و به تجمع مایع در گوش میانی اشاره دارد. ممکن است چند هفته طول بکشد، اما موارد شدیدتر ممکن است باعث آسیب دائمی شنوایی شود.
- رترکشن پرده گوش که در این حالت پرده گوش به سمت عقب و به دور از مجرا کشیده می‌شود.
چشم‌انداز
بیشتر موارد اختلال عملکرد شیپور استاش بدون ایجاد عوارض طولانی مدت در عرض چند روز برطرف می‌شود. اختلال ناشی از عفونت ممکن است طی یک یا دو هفته به‌طور کامل برطرف شود.
درمان علل اساسی می‌تواند به جلوگیری از موارد عودکننده کمک کند. مدیریت آلرژی و حفظ وضعیت عمومی خوب می‌تواند از بروز این اختلال جلوگیری کند.
با توجه به این‌که اختلال عملکرد شیپور استاش در کودکان بیشتر دیده می‌شود، اگر کودک شما به‌طور مکرر دچار عفونت گوش یا بیماری‌هایی می‌شود که باعث درد گوش می‌شوند، می‌توانید با پزشک خود صحبت کنید.
