اختلالات ارتباطی می‌تواند بر چگونگی دریافت، ارسال، پردازش و فهم مفاهیم توسط فرد تأثیر بگذارد. این اختلالات همچنین می‌تواند مهارت‌های گفتاری و زبانی را ضعیف کند و یا توانایی شنیدن و درک پیام‌ها را مختل کند. انواع مختلفی از اختلالات ارتباطی وجود دارد.
انواع اختلالات ارتباطی
اختلالات ارتباطی به چند روش گروه‌بندی می‌شوند. اختلالات زبان بیانی، صحبت کردن (گفتار) را دشوار می‌کند. اختلالات ترکیبی زبان دریافتی-بیانی، درک زبان و نیز صحبت کردن (گفتار) را دشوار می‌سازد.
اختلالات گفتاری بر صدای شما تأثیر می‌گذارد و عبارت است از:
- اختلال تولیدی: تغییر یا جایگزینی کلمات به گونه‌ای که درک پیام‌ها دشوارتر می‌شود
- اختلال روانی: صحبت کردن با سرعت یا ریتم گفتار نامنظم
- اختلال صدا: داشتن زیر و بمی، ولوم (بلندی) و یا طول گفتار غیرطبیعی
اختلالات زبانی بر نحوه استفاده از گفتار یا نوشتار تأثیر می‌گذارند و عبارتند از:
- اختلالات شکل زبان، که بر موارد زیر تاثیر می‌گذارد:
- واج‌شناسی (اصواتی که سیستم‌های زبانی را تشکیل می‌دهند)
- مورفولوژی (ساختار واژه‌ها و ساختن آن‌ها)
- نحو (نحوه شکل‌گیری جملات)
- اختلالات محتوای زبان، که بر معناشناسی (معنی کلمات و جملات) تأثیر می‌گذارد
- اختلالات عملکرد زبان، که بر کاربردشناسی تأثیر می‌گذارد (استفاده از پیام‌های مناسب اجتماعی)
اختلالات شنوایی توانایی استفاده از گفتار و یا زبان را مختل می‌کنند. فرد مبتلا به اختلال شنوایی را می‌توان ناشنوا یا سخت شنوا توصیف کرد. ناشنوایان نمی‌توانند به شنوایی به‌عنوان منبع اصلی ارتباط تکیه کنند. افرادی که سخت شنوا هستند، می¬توانند هنگام برقراری ارتباط، تنها استفاده محدودی از شنوایی خود داشته باشند.
اختلالات پردازش مرکزی بر چگونگی تجزیه و تحلیل و استفاده از اطلاعات در سیگنال‌های شنوایی تأثیر می‌گذارند.
چه چیزی باعث اختلالات ارتباطی می‌شود؟
در بسیاری از موارد، علت اختلالات ارتباطی مشخص نیست.
اختلالات ارتباطی می‌توانند رشدی یا اکتسابی باشند. علل این اختلالات عبارتند از:
- رشد و تکامل غیرطبیعی مغز
- قرار گرفتن در معرض سموم یا سوءمصرف مواد قبل از تولد
- شکاف لب یا شکاف کام
- عوامل ژنتیکی
- آسیب‌های ضربه‌ای مغزی
- اختلالات نورولوژیکی
- سکته‌های مغزی
- تومورهایی در ناحیه مورد استفاده در ارتباطات
چه کسی در خطر ابتلا به اختلالات ارتباطی است؟
اختلالات ارتباطی در کودکان شایع است. بر اساس اعلام موسسه ملی ناشنوایی و سایر بیماری‌های ارتباطی (NIDCD)، حدود 8 تا 9 درصد کودکان خردسال مبتلا به اختلال صوتی گفتاری هستند. این نرخ برای کودکان کلاس اول به 5 درصد کاهش می‌یابد.
اختلالات ارتباطی در بزرگسالان نیز شایع است. در ایالات متحده، حدود 7.5 میلیون نفر در استفاده از صدای خود مشکل دارند. علاوه بر این، بین 6 تا 8 میلیون نفر از نوعی مشکل زبانی رنج می‌برند.
بیمارانی که آسیب‌های مغزی دارند، در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به این اختلالات هستند. البته بسیاری از بیماری‌ها و اختلالات به‌صورت خودبه‌خودی رخ می‌دهند که می‌تواند شامل شروع آفازی باشد، که همان عدم توانایی در استفاده از زبان یا درک آن است. حداکثر 1 میلیون نفر در ایالات متحده به این بیماری مبتلا هستند.
علائم اختلالات ارتباطی چیست؟
علائم به نوع و علت اختلال بستگی دارد و می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- اصوات تکراری
- استفاده غلط از کلمات
- عدم توانایی برقراری ارتباط، طوری‌که فهمیده می‌شود
- عدم توانایی درک پیام‌ها
تشخیص اختلالات ارتباطی
تشخیص دقیق ممکن است نیاز به ورود چندین متخصص داشته باشد. پزشکان خانواده، متخصصان مغز و اعصاب و آسیب‌شناسان گفتار و زبان ممکن است تست‌هایی را انجام دهند. تست‌های معمول شامل:
- معاینه کامل
- تست‌های روان‌سنجی مهارت‌های استدلال و تفکر
- تست‌های گفتار و زبان
- تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI)
- اسکن توموگرافی کامپیوتری (CT scan)
- ارزیابی روانپزشکی
درمان اختلالات ارتباطی
بیشتر افراد مبتلا به اختلالات ارتباطی از گفتاردرمانی بهره‌مند می‌شوند. درمان به نوع و شدت اختلال بستگی دارد. در ابتدا می‌توان علل زمینه‌ای، مانند عفونت‌ها را درمان کرد.
برای کودکان بهتر است درمان را هرچه زودتر شروع کنید. آسیب‌شناس گفتار و زبان می‌تواند به بیماران در ساخت قدرت‌ها و نقاط قوت موجود کمک کند. درمان می‌تواند شامل تکنیک‌های درمانی برای بهبود مهارت‌های ضعیف باشد. اشکال جایگزین ارتباطی، مانند زبان اشار، را نیز می‌توان فرا گرفت.
گروه درمانی می‌تواند به بیماران این امکان را بدهد که مهارت‌های خود را در محیطی امن بیازمایند. مشارکت خانواده معمولاً تشویق می‌شود.
چشم‌انداز
چندین عامل می‌تواند میزان تغییر ممکن را محدود کنند، ازجمله علت و درجه اختلال. برای کودکان، حمایت مشترک والدین، معلمان و متخصصان گفتار و زبان می‌تواند مفید باشد. برای بزرگسالان، انگیزه شخصی می‌تواند مهم باشد.
پیشگیری
هیچ روش خاصی برای پیشگیری از اختلالات ارتباطی وجود ندارد. اجتناب از عوامل خطر شناخته شده، مانند هرچیزی که ممکن است باعث آسیب به مغز شود، می‌تواند کمک کند؛ همچنین می‌توان خطر سکته مغزی را با داشتن سبک زندگی سالم کاهش داد.
بسیاری از اختلالات ارتباطی بدون علل شناخته شده‌ای رخ می‌دهد.
وقتی کودکی مشکوک به داشتن اختلالات ارتباطی است، باید در اسرع وقت شناسایی شود .
