درمان فشار گوش | چگونه میتوان فشار گوش را تسکین داد
فشار گوش احساس پُر بودن یا گرفتگی درون گوش است. این اتفاق زمانی میافتد که شیپور استاش گوش مسدود شود یا عملکرد صحیح آن متوقف گردد.
شیپور استاش لوله باریکی است که گوش میانی را به قسمت پشت بینی وصل میکند. این لوله به تعادل فشار هوا در دو طرف پرده گوش و نیز تخلیه و پاک کردن ترشحات گوش میانی کمک میکند.
شیپور استاش هنگام جویدن، بلع یا خمیازه کشیدن باز میشود. این مسئله به جلوگیری از افزایش فشار هوا در داخل گوش کمک میکند.
بااینوجود، شرایط و بیماریهای خاصی میتواند عملکرد شیپور استاش را مختل کند و در نتیجه باعث فشار گوش و علائمی مانند درد، ناراحتی و مشکلات شنوایی میشود. با توجه به علت، برخی علائم دیگر نیز ممکن است وجود داشته باشد.
در این مقاله برخی از دلایل احتمالی فشار گوش و درمانهای مرتبط با آنها بیان شده است. همچنین توصیههایی درمورد زمان مراجعه به پزشک برای مشکلات فشار گوش ارائه میدهد.
احتقان سینوس
سینوسها شبکهای از حفرههای توخالی درون جمجمه هستند. وظیفه اصلی آنها تولید مخاط است که به مرطوب شدن مسیرهای داخل بینی و به دام انداختن عوامل بیماریزا از هوایی که فرد در آن استنشاق میکند، کمک میکند.
احتقان سینوس اصطلاح پزشکی برای تجمع مخاط در سینوسهاست. برخی علائم احتمالی احتقان سینوس شامل موارد زیر است:
- فشار گوش یا درد گوش
- گرفتگی بینی
- ترشحات پشت بینی (postnasal drip) که در آن مخاط به پشت حلق میریزد
- مخاط بینی سبز یا زرد
- حس بویایی کاهشیافته
- درد، تورم یا حساسیت اطراف گونهها، چشمها یا پیشانی
- سردرد
- دندان درد
- بوی بد دهان
موارد زیر ممکن است فرد را دچار احتقان سینوس کند:
- عفونتهای ویروسی مانند سرماخوردگی یا آنفولانزا
- عفونتهای سینوسی
- آلرژی
درمان احتقان سینوس
درمان احتقان سینوس شامل موارد زیر است:
- استنشاق بخارآب (بخور دادن)
- استفاده از محلولهای نمکی شستشوی بینی
- استفاده از اسپریهای ضداحتقان بینی
- استفاده از کورتیکواستروئیدهای موضعی بینی
- استفاده از کمپرس گرم بر روی بینی و پیشانی
- مصرف آنتیهیستامین برای آلرژیها
- مصرف آنتیبیوتیکها برای عفونتهای سینوسی
- عمل جراحی برای احتقان مزمن سینوس
عفونتهای گوش
برخی عفونتهای گوش میتواند باعث فشار گوش شود. در بخش بعدی برخی از این عفونتها بیان شده است.
عفونت گوش میانی
عفونت گوش میانی یا اُتیت مِدیا، عفونت پشت پرده گوش است. این بیماری باعث تجمع مایعات پشت پرده گوش شده و این مسئله میتواند منجر به فشار گوش شود.
برخی از علائم احتمالی عفونت گوش میانی شامل موارد زیر است:
- درد گوش
- ترشح مایع از گوش
- احساس پُری در گوش
- تب
- کم شنوایی
اگرچه هرکسی ممکن است به عفونت گوش میانی مبتلا شود، اما این عفونت در نوزادان بیشتر دیده میشود.
درمان عفونت گوش میانی
برخی از گزینههای درمانی برای عفونت گوش میانی شامل موارد زیر است:
- مسکنهای بدون نسخه، مانند استامینوفن یا ایبوپروفن
- استفاده از قطره گوش
- مصرف آنتیبیوتیک
عفونت قارچی
عفونت قارچی گوش هنگامی اتفاق میافتد که قارچهای داخل گوش تکثیر میشوند. این عفونتها به احتمال زیاد در افرادی که به دلیل استفاده بیش از حد از گوش پاککن دچار کاهش میزان جرم گوش میشوند، رخ میدهد.
عفونت قارچی گوش میتواند علائم زیر را ایجاد کند:
- تغییر رنگ یا پوستهپوسته شدن گوش خارجی
- خارش
- ترشح از گوش
درمان عفونت قارچی
برخی از گزینههای درمانی احتمالی برای عفونت قارچی گوش شامل موارد زیر است:
- تمیز کردن گوش توسط پزشک با استفاده از گوش پاککن، لوله مکش (ساکشن) یا سرنگ
- استفاده از قطرههای گوشی ضدقارچ برای كنترل عفونت
- استفاده از قطرههای گوش برای کنترل التهاب
گوش شناگر
گوش شناگر (Swimmer’s ear) یا اتیت خارجی عفونت مجرای گوش است. این عفونت معمولا هنگامی رخ میدهد که آب داخل گوش به دام بیفتد. رطوبت اضافی میتواند منجر به رشد بیش از حد باکتریها و قارچها شود.
علائم گوش شناگر میتواند شامل موارد زیر باشد:
- خارش داخل گوش
- قرمز شدن یا تورم پوست اطراف گوش
- درد داخلی گوش که اگر کسی گوش خارجی را بکشد، بدتر میشود
- احساس گرفتگی و انسداد گوش
- ترشح از گوش
- کم شنوایی
- گرههای لنفاوی متورم در اطراف گوش یا قسمت فوقانی گردن
- درد شدید در گردن، صورت یا کنار سر
- تب
درمان
برخی از گزینههای درمانی گوش شناگر شامل موارد زیر است:
- تمیز کردن مجرای گوش
- استفاده از قطره گوش
- مصرف آنتیبیوتیک برای عفونتهای باکتریایی
تغییر در ارتفاع
تغییر سریع ارتفاع و فشار میتواند شیپور استاش را مسدود کند؛ در نتیجه شیپور استاش نمیتواند فشار داخل گوش میانی را با فشار خارج از بدن برابر کند.
اختلاف فشار باعث ایجاد خلاء میشود که پرده گوش را به بیرون میکشد. این مسئله ممکن است به علائم زیر منجر شود:
- فشار گوش
- درد گوش
- تجمع مایع در گوش
- کم شنوایی موقت
- سرگیجه
تغییرات ارتفاع میتواند طی فعالیتهای متعددی رخ دهد، ازجمله:
- سفر هوایی
- استفاده از آسانسور
- غواصی
- رانندگی در کوهستان
درمان
برخی از گزینههای درمانی احتمالی برای فشار گوش ناشی از تغییر ارتفاع عبارتند از:
- خمیازه
- بلع
- محکم گرفتن بینی و دمیدن در آن به آرامی و سپس انجام عمل بلع
- جویدن آدامس
- مکیدن شکلاتی سخت (آبنبات)
- استفاده از ضداحتقانها
تجمع و تراکم جرم گوش
جرم گوش به تمیز کردن، محافظت و چرب بودن مجرای گوش کمک میکند؛ البته گاهیاوقات ممکن است متراکم شود و انسدادی را مقابل پرده گوش ایجاد کند. این مسئله میتواند منجر به علائم زیر شود:
- درد گوش
- احساس پُری در گوش
- شنیدن صداها بهصورت خفه و گرفته
- کم شنوایی جزئی که با گذشت زمان بدتر میشود
- زنگ زدن در گوش یا وزوز
- خارش گوش
- ترشح
- بوی بد
- درد
- عفونت
تراکم جرم گوش اغلب به دلیل استفاده از گوش پاککن یا موارد مشابه است که در جهت تلاش برای خارج کردن جرم گوش استفاده میشود. این فرآیند در واقع جرم را به قسمتهای داخلیتر و عمقیتر مجرای گوش هُل میدهد.
درمان
درمان تراکم جرم گوش شامل موارد زیر است:
- قرار دادن چند قطره روغن کودک، روغن معدنی یا گلیسیرین در گوش
- استفاده از قطرههای گوشی بدون نسخه
- شستشوی گوش با استفاده از سرنگ توسط پزشک
- خارج کردن جرم بهصورت دستی توسط پزشک
جسم خارجی
گاهی ممکن است اشیاء داخل مجرای گوش گیر کنند. بهویژه کودکان ممکن است چیزهایی را از روی کنجکاوی یا برای اکتشاف و شناسایی آن جسم، داخل گوش خود فرو کنند.
این اشیاء معمولاً شامل موارد زیر است:
- مهرهها و دکمهها
- تکههای مداد شمعی
- اسباببازیها
- باتریهای کوچک
- حشرات
- غذا
اجسام خارجی که در گوش گیر کردهاند میتوانند علائم زیر را ایجاد کنند:
- درد گوش
- قرمز شدن پوست روی گوش
- ترشح از گوش
- کم شنوایی
درمان
لازم است اجسام گیرکرده در گوش خارج شوند. پزشک معمولاً میتواند آنها را به یکی از روشهای زیر خارج کند:
- استفاده از پنس یا فورسپس
- استفاده از آهنربا درصورتی که جسم فلزی باشد
- شستشوی گوش با آب
- استفاده از دستگاه مکش (ساکشن)
بیماری منییر
بیماری منییر با تجمع مایع در گوش داخلی شناخته میشود. این بیماری معمولا فقط در یک گوش دیده میشود، اما گاهی میتواند هر دو گوش را تحت تأثیر قرار دهد.
علت دقیق بیماری منییر ناشناخته است؛ با این حال آلرژی و بیماریهای خودایمنی ممکن است خطر ابتلا به آن را در فرد افزایش دهد.
برخی از علائم احتمالی بیماری منییر شامل موارد زیر است:
- سرگیجه یا گیجی
- وزوز گوش
- کم شنوایی
- احساس پُری در گوش آسیبدیده یا هردو گوش
- درمان
اکنون درمانی برای بیماری منییر وجود ندارد. درعوض، درمانها بر کنترل سرگیجه و گیجی تمرکز دارند.
درمان معمولا شامل موارد زیر است:
- رژیم غذایی کم نمک
- مصرف قرص ادرارآور یا دیورتیک
- استفاده از داروهای ضدسرگیجه برای کمک به توقف حملات حاد
- تزریق دارو ازطریق پرده گوش
- عمل جراحی
کلستئاتوم
کلستئاتوم (cholesteatoma) کیستی است که پشت پرده گوش یا استخوان پشت گوش گیر میافتد. کلستئاتومها بهصورت تجمع جرم گوش و بقایای پوست شروع میشوند و اغلب به دلیل تهویه نامناسب در گوش میانی ایجاد میشوند.
کلستئاتوم میتواند علائم زیر را ایجاد کند:
- درد گوش
- احساس پُری در گوش
- ترشح بدبوی گوش
- کم شنوایی
- عفونتهای عود کننده گوش
- سرگیجه
- ضعف عضلات صورت در سمت گوش آسیبدیده
درمان
درمان کلستئاتوم بهطور معمول شامل برداشتن کیست طی جراحی است.
تومور آکوستیک
تومور آکوستیک (acoustic neuroma) توموری خوشخیم با رشد آهسته است که در گوش داخلی ایجاد میشود. این تومورها روی اعصابی ایجاد میشوند که در شنوایی و تعادل نقش دارند.
علائم تومور آکوستیک میتواند شامل موارد زیر باشد:
- کم شنوایی یکطرفه
- وزوز گوش
- عدم تعادل
- سرگیجه
- بیحسی صورت
- ضعف یا فلج صورت
درمان
پزشک معمولاً با جراحی یا پرتودرمانی تومور آکوستیک را درمان میکند.
آسیب مفصل گیجگاهی-فکی
مفصل گیجگاهی-فکی (TMJ) لولائی است که کنار جمجمه را به فک پایین متصل میکند. صدمه به TMJ میتواند درد زیادی ایجاد کند.
درد TMJ ممکن است در قسمتهای زیر احساس شود:
- گوش
- گیجگاه
- گونه
- عضلات فک پایین
- دندان
سایر علائم احتمالی مرتبط با آسیب مفصل گیجگاهی-فکی عبارتند از:
- صدای کلیک یا تقه هنگام حرکت فک
- قفل شدن فک
- مشکل در باز کردن کامل دهان
- درد گردن یا سردردهای مکرر
- وزوز گوش
درمان
برخی از گزینههای درمانی احتمالی برای درد TMJ عبارتند از:
- خوردن غذاهای نرم
- پرهیز از جویدن آدامس
- پرهیز از دندان قروچه
- استفاده از محافظ دهان در شب
- قرار دادن کمپرس گرم روی فک برای شل کردن عضلات
- مصرف شل کنندههای عضلانی
- تمرین تکنیکهای کاهش استرس
- قرار دادن بسته یخ روی فک برای کاهش التهاب
- مصرف داروهای ضدالتهاب
چهزمانی به پزشک مراجعه کنید
شخصی که فشار گوش دارد، اگر هریک از موارد زیر را تجربه کرد باید به پزشک مراجعه کند:
- درد مداوم
- عدم وجودهیچ علامتی از بهبودی علیرغم درمانهای خانگی
- کم شنوایی
- ضعف عضلات صورت
- خونریزی از گوش
- سرگیجه
- عدم توانایی دمیدن هوا در گوش
- عدم توانایی در خارج کردن جسم خارجی از گوش
چکیده
فشار گوش میتواند ناشی از احتقان سینوسی، عفونتها یا آسیب مفصل گیجگاهی-فکی و سایر شرایط باشد. همچنین میتواند نتیجه عوامل موقعیتی، مانند تغییر ارتفاع یا گیر کردن جسم خارجی در گوش باشد.
برخی علل فشار گوش با استفاده از داروهای بدون نسخه و درمانهای خانگی قابل درمان است. برخی علل دیگر ممکن است به درمان تخصصی توسط پزشک یا جراح نیاز داشته باشد.
درصورت بروز فشار مداوم گوش، فرد باید به پزشك مراجعه كند، بهویژه اگر در كنار آن سایر علائم نگرانكننده هم رخ دهد. پزشک تلاش میکند علت علائم را تشخیص داده و درمانهای مناسب را ارائه کند.